Trong hoạt động của hệ thống điện công nghiệp, khởi động mềm cho động cơ là rất quan trọng. Bởi nếu khởi động trực tiếp động cơ, nhất là những động cơ có công suất lớn thì dòng khởi động rất lớn sẽ xảy ra tình trạng sụt áp cho tải. Từ đó, hệ thống điện sẽ bị quá tải dẫn đến không hoạt động được. Do đó, việc sử dụng khởi động mềm là một giải pháp tối ưu.
Khái niệm khởi động mềm Schneider là gì?
Khởi động mềm Schneider (soft starter) là khởi động sử dụng bộ biến đổi điện áp xoay chiều để điều khiển điện áp stato bằng cách điều khiển góc kích SCR. Các động cơ vừa và lớn thường dùng đến khởi động này.
Cấu tạo của khởi động mềm Schneider
Bộ khởi động mềm Schneider bao gồm các bộ phận sau:
– Bộ phận điều khiển có màn hình và bàn phím điều khiển
Điều khiển số với các ngõ ra chức năng: rơle báo trạng thái, điều khiển bảo vệ chống quá nhiệt, quá tải, điều khiển thời gian khởi động bằng biến trở hay bằng màn hình, các cổng kết nối truyền thông Profibus, Modbus.
– Thyristor hay SCR (Silicon controler rectifier) được sử dụng với chức năng điều khiển và đóng ngắt dòng điện.
– Bộ phận quạt làm mát và tản nhiệt.
– Phần vỏ bảo vệ.
Lựa chọn dòng khởi động mềm
- Chọn tùy theo công suất động cơ để quyết định việc chọn dòng khởi động mềm để thích hợp với dòng định mức.
- Dựa vào tính năng, ứng dụng để chọn dòng khởi động mềm có nhiều tính năng khác nhau
Nguyên tắc của khởi động mềm Schneider
Dùng để điều khiển động cơ điện. Với mục đích bảo vệ chống sụt áp hệ thống điện, giảm thiểu hao mòn cho hệ thống máy móc cơ khí. Đồng thời nó giúp động cơ khởi động, dừng êm. Ngoài ra, khởi động mềm Schneider còn có chức năng chống quá dòng đột ngột bảo vệ thiết bị, điều khiển Momen xoắn theo sát tải của motor, giảm tuyến tính làm giảm dòng một cách từ từ khi theo yêu cầu sử dụng.
Cách đấu khởi động mềm Schneider với động cơ điện
Có 2 cách đấu gồm đấu trực tiếp và đấu song song
– Kiểu đấu trực tiếp:
Đây là cách đấu thông dụng. Bộ khởi động mềm Schneider được đấu vào điện, đầu ra kết nối với động cơ điện. Khởi động mềm có dòng điện lớn hơn hoặc bằng dòng định mức của motor.
- Kiểu đấu song song
Motor nối 6 đầu dây. 3 đầu của motor nối với khởi động mềm. 3 đầu còn lại cùng với khởi động mềm nối vào điện lưới. Chú ý cần chọn loại khởi động có dòng bằng 58 % so với dòng định mức của motor. Với cách này yêu cầu phải có 2 contactor, 1 cho Bypass có thể tích hợp sẵn trong khởi động mềm và 1 Contactor cho đấu Delta.
Tính năng nâng cao khởi động mềm Schneider
Có chức năng đa dạng khác nhau phù hợp cho các ứng dụng chuyên biệt.
– Bảo vệ quá tải cho động cơ và tính năng khóa Rotor khi quá dòng.
– Dùng khởi động mềm Schneider để điều khiển momen – Torque Control, điều khiển điện áp theo sát đường tuyến tính của tải trọng chống lai sự tăng dòng đột ngột. Nó làm giảm môt cách từ từ việc chống sốc cho hệ thống thiết bị như: Bơm cấp nước, tòa nhà, nước thải, máy thổi, máy nghiền, động cơ gắn các bơm có chứa tạp chất, bơm thực phẩm, bơm bùn, máy đùn thức ăn gia súc…
– Dùng cho bơm trong ngành nước thải, cấp nước có tính năng Kick Start. Khởi động mềm giúp cho động cơ có thể chạy một cách dễ dàng cho các tải nặng khi khởi động như: Bơm bùn, motor bơm bị nghẹt bùn, máy khuấy có rác chặn,.tính năng này giúp khởi động dễ dàng hơn
– Bằng cách phủ bo một lớp hóa chất khởi động mềm giúp bảo vệ trong một số môi trường hóa chất, nhiều hơi ẩm.
Những ứng dụng chính của khởi động mềm Schneider
Ứng dụng trong hệ thống máy quạt, máy có quán tính lớn
- Khởi động mềm làm hạn chế hiện tượng quá dòng, sụt áp khi khởi động.
- Làm giảm độ căng của giây xích truyền động, hiện tượng trượt dây cua-roa
- Để nhận biết trường hợp Roto quay ngược giúp có quá trình khởi động thích hợp.
- Tạo mô-men hãm khi hãm dừng.
Được ứng dụng trong hệ thống máy bơm
- Giảm sự phát nóng động cơ: khi lưu lượng bơm giảm xuống mức thấp, sẽ tự động chuyển đổi sang chế độ dừng tự nhiên
- Bảo vệ chống vận hành khô (không tải), đảo thứ tự pha, mất pha, ngay cả trong tình huống Roto bị mắc kẹt.
- Khử bỏ các hiện tượng quá áp suất, áp lực tác động đến hệ thống
Như vậy việc lắp đặt bộ khởi động mềm Schneider là rất cần thiết. Nhờ vậy người sử dụng có thể điều chỉnh được chính xác lực khởi động mong muốn.